Gbogbogbo Alaye Nipa Colorectal akàn
Akàn awọ jẹ aisan ninu eyiti awọn sẹẹli buburu (akàn) n dagba ninu awọn tisọ ti oluṣafihan tabi rectum.
Atẹgun jẹ apakan ti eto mimu ti ara.Eto ti ounjẹ n yọ kuro ati ṣe ilana awọn ounjẹ (awọn vitamin, awọn ohun alumọni, awọn carbohydrates, awọn ọra, awọn ọlọjẹ, ati omi) lati awọn ounjẹ ati iranlọwọ lati yọ awọn ohun elo egbin kuro ninu ara.Eto ti ngbe ounjẹ jẹ ti ẹnu, ọfun, esophagus, ikun, ati awọn ifun kekere ati nla.Ifun (ifun nla) jẹ apakan akọkọ ti ifun nla ati pe o jẹ bii ẹsẹ marun ni gigun.Lapapọ, awọn rectum ati furo odo jẹ apakan ti o kẹhin ti ifun nla ati pe o jẹ 6 si 8 inches ni gigun.Okun furo pari ni anus (iṣii ifun nla si ita ti ara).
Idena Akàn Awọ
Yẹra fun awọn okunfa ewu ati jijẹ awọn ifosiwewe aabo le ṣe iranlọwọ lati dena akàn.
Yiyọkuro awọn okunfa eewu akàn le ṣe iranlọwọ lati dena awọn aarun kan.Awọn okunfa ewu pẹlu mimu siga, iwuwo apọju, ati aiṣe adaṣe to.Awọn ifosiwewe aabo ti o pọ si bii didasilẹ siga mimu ati adaṣe le tun ṣe iranlọwọ lati yago fun diẹ ninu awọn aarun.Soro si dokita rẹ tabi alamọja ilera ilera miiran nipa bi o ṣe le dinku eewu akàn rẹ.
Awọn okunfa eewu atẹle yii ṣe alekun eewu ti akàn colorectal:
1. Ọjọ ori
Ewu ti akàn colorectal pọ si lẹhin ọjọ-ori 50. Pupọ julọ ti akàn colorectal ni a ṣe ayẹwo lẹhin ọjọ-ori 50.
2. Ebi itan ti colorectal akàn
Nini obi kan, arakunrin, arabinrin, tabi ọmọ ti o ni akàn colorectal ti o ni ilọpo meji ewu eniyan ti akàn colorectal.
3. Ti ara ẹni itan
Nini itan-akọọlẹ ti ara ẹni ti awọn ipo wọnyi mu eewu ti akàn colorectal pọ si:
- Akàn colorectal ti tẹlẹ.
- Awọn adenomas ti o ni eewu giga (awọn polyps awọ ti o jẹ 1 centimita tabi tobi ni iwọn tabi ti o ni awọn sẹẹli ti o dabi ohun ajeji labẹ microscope).
- Akàn ovarian.
- Arun ifun igbona (bii ulcerative colitis tabi arun Crohn).
4. Ewu jogun
Ewu ti akàn colorectal pọ si nigbati awọn iyipada jiini kan ti o sopọ mọ adenomatous polyposis ti idile (FAP) tabi aarun alakan aarun alaiṣe-jogunba (HNPCC tabi Lynch Syndrome) ti jogun.
5. Oti
Mimu ọti-lile mẹta tabi diẹ sii lojoojumọ n pọ si eewu ti akàn colorectal.Mimu ọti-waini tun ni asopọ si ewu ti dida adenomas colorectal ti o tobi (awọn èèmọ alaiṣe).
6. Siga siga
Siga siga jẹ asopọ si eewu ti o pọ si ti akàn colorectal ati iku lati akàn colorectal.
Siga mimu tun ni asopọ si eewu ti o pọ si ti dida adenomas colorectal.Awọn ti nmu siga ti o ti ni iṣẹ abẹ lati yọ awọn adenomas colorectal kuro ni ewu ti o pọ sii fun awọn adenomas lati tun pada (pada wa).
7. Eya
Awọn ọmọ Afirika Amẹrika ni eewu ti o pọ si ti akàn colorectal ati iku lati akàn colorectal ni akawe si awọn ẹya miiran.
8. Isanraju
Isanraju jẹ asopọ si eewu ti o pọ si ti akàn colorectal ati iku lati akàn colorectal.
Awọn ifosiwewe aabo wọnyi dinku eewu ti akàn colorectal:
1. Iṣẹ ṣiṣe ti ara
Igbesi aye ti o pẹlu iṣẹ ṣiṣe ti ara deede ni asopọ si eewu idinku ti akàn colorectal.
2. Aspirin
Awọn ijinlẹ ti fihan pe mimu aspirin dinku eewu ti akàn colorectal ati eewu iku lati akàn colorectal.Idinku ninu eewu bẹrẹ 10 si 20 ọdun lẹhin ti awọn alaisan bẹrẹ mu aspirin.
Awọn ipalara ti o ṣeeṣe ti lilo aspirin (100 miligiramu tabi kere si) lojoojumọ tabi ni gbogbo ọjọ miiran pẹlu eewu ti o pọ si ti ọpọlọ ati ẹjẹ ninu ikun ati ifun.Awọn ewu wọnyi le jẹ nla laarin awọn agbalagba, awọn ọkunrin, ati awọn ti o ni awọn ipo ti o ni asopọ si ti o ga ju ewu ẹjẹ deede lọ.
3. Apapo homonu rirọpo ailera
Awọn ijinlẹ ti fihan pe itọju ailera rirọpo homonu apapọ (HRT) eyiti o pẹlu estrogen mejeeji ati progestin dinku eewu ti akàn colorectal invasive ninu awọn obinrin postmenopausal.
Bibẹẹkọ, ninu awọn obinrin ti o mu HRT apapọ ati ti o dagbasoke akàn colorectal, akàn naa le ni ilọsiwaju diẹ sii nigbati a ba ṣe iwadii rẹ ati ewu ti iku lati akàn colorectal ko dinku.
Awọn ipalara ti o ṣeeṣe ti apapọ HRT pẹlu eewu ti o pọ si ti nini:
- Jejere omu.
- Arun okan.
- Awọn didi ẹjẹ.
4. Polyp yiyọ
Pupọ julọ awọn polyps colorectal jẹ adenomas, eyiti o le dagbasoke sinu akàn.Yiyọ awọn polyps colorectal ti o tobi ju sẹntimita 1 (iwọn ewa) le dinku eewu ti akàn colorectal.A ko mọ boya yiyọ awọn polyps kekere dinku eewu ti akàn colorectal.
Awọn ipalara ti o ṣeeṣe ti yiyọ polyp lakoko colonoscopy tabi sigmoidoscopy pẹlu yiya ninu ogiri ti oluṣafihan ati ẹjẹ.
Ko ṣe kedere ti atẹle naa ba ni ipa lori eewu ti akàn colorectal:
1. Awọn oogun egboogi-iredodo ti kii ṣe sitẹriọdu (NSAIDs) yatọ si aspirin
A ko mọ boya lilo awọn oogun egboogi-iredodo ti kii ṣe sitẹriọdu tabi awọn NSAIDs (bii sulindac, celecoxib, naproxen, ati ibuprofen) dinku eewu ti akàn colorectal.
Awọn ijinlẹ ti fihan pe gbigba celecoxib oogun egboogi-iredodo ti kii-sitẹriọdu dinku eewu ti adenomas colorectal (awọn èèmọ alaiṣe) ti o pada lẹhin ti wọn ti yọ kuro.Ko ṣe kedere ti eyi ba yọrisi eewu kekere ti akàn colorectal.
Gbigbe sulindac tabi celecoxib ti han lati dinku nọmba ati iwọn awọn polyps ti o dagba ninu oluṣafihan ati rectum ti awọn eniyan pẹlu familial adenomatous polyposis (FAP).Ko ṣe kedere ti eyi ba yọrisi eewu kekere ti akàn colorectal.
Awọn ipalara ti o ṣeeṣe ti awọn NSAID pẹlu:
- Awọn iṣoro kidinrin.
- Ẹjẹ ninu ikun, ifun, tabi ọpọlọ.
- Awọn iṣoro ọkan gẹgẹbi ikọlu ọkan ati ikuna ọkan iṣọn-alọ ọkan.
2. kalisiomu
A ko mọ boya gbigba awọn afikun kalisiomu dinku eewu ti akàn colorectal.
3. Onjẹ
A ko mọ boya ounjẹ kekere ninu ọra ati ẹran ati ti o ga ni okun, awọn eso, ati ẹfọ n dinku eewu ti akàn colorectal.
Diẹ ninu awọn ijinlẹ ti fihan pe ounjẹ ti o ga ni ọra, awọn ọlọjẹ, awọn kalori, ati ẹran n pọ si eewu ti akàn colorectal, ṣugbọn awọn ijinlẹ miiran ko.
Awọn nkan wọnyi ko ni ipa lori eewu ti akàn colorectal:
1. Itọju rirọpo homonu pẹlu estrogen nikan
Itọju aropo homonu pẹlu estrogen nikan ko ni dinku eewu ti nini akàn colorectal invasive tabi eewu ti ku lati akàn colorectal.
2. Statins
Awọn ijinlẹ ti fihan pe gbigbe awọn statins (awọn oogun ti o dinku idaabobo awọ) ko pọ si tabi dinku eewu ti akàn colorectal.
Awọn idanwo ile-iwosan idena akàn ni a lo lati ṣe iwadi awọn ọna lati ṣe idiwọ akàn.
Awọn idanwo ile-iwosan idena akàn ni a lo lati ṣe iwadi awọn ọna lati dinku eewu ti idagbasoke awọn iru akàn kan.Diẹ ninu awọn idanwo idena akàn ni a ṣe pẹlu awọn eniyan ti o ni ilera ti ko ni akàn ṣugbọn ti o ni eewu ti o pọ si fun akàn.Awọn idanwo idena miiran ni a ṣe pẹlu awọn eniyan ti o ti ni akàn ti wọn ngbiyanju lati dena akàn miiran ti iru kanna tabi lati dinku aye wọn lati dagbasoke iru akàn tuntun kan.Awọn idanwo miiran ni a ṣe pẹlu awọn oluyọọda ti ilera ti a ko mọ lati ni eyikeyi awọn okunfa ewu fun akàn.
Idi ti diẹ ninu awọn idanwo ile-iwosan idena akàn ni lati wa boya boya awọn iṣe ti eniyan ṣe le ṣe idiwọ alakan.Iwọnyi le pẹlu adaṣe diẹ sii tabi didawọ siga mimu tabi mu awọn oogun kan, awọn vitamin, awọn ohun alumọni, tabi awọn afikun ounjẹ.
Awọn ọna titun lati ṣe idiwọ akàn colorectal ti wa ni iwadi ni awọn idanwo ile-iwosan.
Orisun: http://www.chinancpcn.org.cn/cancerMedicineClassic/guideDetail?sId=CDR258007&type=1
Akoko ifiweranṣẹ: Oṣu Kẹjọ-07-2023